नमस्कार मित्रांनो,

मित्रांनो, श्रीस्वामी समर्थ, शुभम भवतु, मंगलकलशाची निर्मिती समुद्रातून मिळालेल्या अमृतासाठी केली आहे आणि सागरात सर्व नद्यांचे तीर्थ आहेत. याशिवाय समुद्र हे देवाचे निवासस्थान आहे. त्यामुळे गंगा, यमुना, सिंधू, सरस्वती, कावेरी, नर्मदा, गोदावरी इत्यादी सर्व नद्यांच्या पवित्र स्थळांना मंगलकलशाच्या पाण्याचा वास येतो.

कलशाच्या पात्राला ‘कलशी’ म्हणतात. मंगल करीयडीच्या निमित्ताने कलश आपल्यासाठी खूप महत्त्वाचा आहे. या मंथनातून अमृत निर्माण व्हावे हा देव आणि दानवांचा समुद्रमंथनाचा उद्देश होता.

पण हे अमृत कोणत्या भांड्यात भरायचे आणि ते भांडे कसे तयार करायचे असा प्रश्न निर्माण झाला. मग महान कलाकार विश्वकर्मा यांच्यावर ही जबाबदारी सोपवण्यात आली.

त्या विश्वकर्माने सर्व देवांमध्ये कला आत्मसात करून एक पात्र निर्माण केले. यालाच ‘कलश’ म्हणतात. अशा शुभ कलशाचा आकार आणि आकार काय असावा हे देखील शास्त्रांनी सांगितले आहे.

त्याची परिमाणे परिघ 50 इंच, उंची 16 इंच आणि व्यास 8 इंच आहेत. कलश, क्षितींद्र, जलसंभव, पवन, अग्नी, यजमान, कोशसंभव, सोम, आदित्य आणि विजय असे एकूण 9 प्रकार आहेत.

यापैकी विजया कलश फक्त पीठाच्या मध्यभागी ठेवला आहे आणि बाकीचा प्रत्येक आठ दिशांना एक ठेवला आहे. समुद्रातून मिळणाऱ्या अमृतासाठी कलश बनवला जातो आणि समुद्रात सर्व नद्यांचे तीर्थ सामावलेले असतात. याशिवाय समुद्र हे देवाचे निवासस्थान आहे. यामुळे शुभात

गंगा, यमुना, सिंधू, सरस्वती, कावेरी, नर्मदा, गोदावरी इत्यादींच्या पाण्याला तीर्थक्षेत्रांचा वास येतो. कालिकापुराणात असे म्हटले आहे की कलशाच्या प्रत्येक भागात वेगवेगळ्या देवता येतात आणि वास करतात.

कलशाच्या मुखाशी ब्रह्मदेव, गळ्यात शंकर, पायथ्याशी विष्णू, मध्यभागी मातृका आणि योग्य दिशांना वेढलेले दिक्पाल राहतात. घागरीच्या पोटात सात महासागर, सात दिवे, ग्रह नक्षत्र, कुलपर्वत, गंगा, सरिता आणि चार वेद आहेत, असा विचार करून त्याचे ध्यान करावे.

ओल्या कुंकूपासून काढलेल्या स्वस्तिकाने कलश बसवल्यानंतर त्यात पाणी मिसळून सोने, माणिक, पाचू, प्रवाळ, पुष्कराज अशी पाच रत्ने टाकतात. ते दुर्वा, आम्रपल्लवी, नागवेलीच्या पानांनी तोंड सुशोभित करतात.

श्रीगणेश, दारात अंबा क्षेत्रपाल, दरवाजाच्या चौकटीवर वास्तू, दाराच्या उजव्या बाजूला गंगा नदी, डाव्या बाजूला यमुना नदी इत्यादींची पूजा करावी. यजमान देवपूजनाचे साहित्य घेते, यजमानाची पत्नी पाण्याने भरलेला कलश घेते, पुरुष उजवा पाय ठेवतात आणि स्त्रिया डावा पाय ठेवतात आणि मंगळवाद व वेदमंत्रांचा उच्चार करत घरात प्रवेश करतात.

या शुभ कलशावर फळ किंवा धान्याने भरलेला घागरी ठेवला जातो. माती ही पृथ्वी मातेचा भाग आहे आणि पृथ्वी सोन्याची माता आहे. यामुळे, मृतदेह किंवा सोन्याचे कलश धार्मिक कार्यासाठी वापरले जातात.

परंतु मुडी कलशावर इजा झाल्यास तो तुटण्याची शक्यता असते. जेव्हा सोन्याचा कलश बनवणे आर्थिकदृष्ट्या अशक्य असते तेव्हा अशा कामासाठी चांदीचा किंवा तांब्याचा कलश वापरला जातो.

घागरी, कलशा, लोटे ही भांडी जी आपण रोज घरात पाणी भरण्यासाठी वापरतो ती कलशाची प्रतीके आहेत. म्हणून जेव्हा आपण काही महत्त्वाच्या कामासाठी घरातून बाहेर पडतो तेव्हा कोणी सुगंधी पाण्याने भरलेले भांडे घेऊन समोर आले तर त्या रूपाने आपण सर्व देवतांच्या सुगंधी कलशाच्या समोर आलो असे मानले जाते.

त्यामुळे याला शुभ चिन्ह मानले जाते. सत्यनारायण पूजा- वास्तूसोबतच सत्यनारायण पूजा करणे देखील योग्य आहे. पण ही पूजा वास्तूच्या पूजेबरोबरच करावी. नंतर करू नका.

मुख्य देवतांसह इतर देवतांचीही पूजा करावी आणि नंतर हवन करावे, असे शास्त्र आहे. हिंदू धर्मातील वास्तुशांती वरीलप्रमाणे करते. काही धर्म कुराण खातात.

कलाम पाक पुस्तक घरी वाचले जाते. शेजाऱ्यांना मिठाई खाऊन गोड वाटते. ते अल्लाहकडे आशीर्वादासाठी प्रार्थना करतात. काही धर्मांमध्ये, पुजारी येतो आणि अत्तर शिंपडतो आणि मंडळीत प्रार्थना करतो आणि घरात पवित्र मेणबत्त्या पेटवतो.

प्रत्येक धर्मात घर शुद्ध करण्याची प्रक्रिया असते. प्रत्येक धर्माचे लोक आपापल्या घरातील वास्तू आपापल्या धर्म/आचारानुसार शुद्ध करतात.

दररोज अशी माहिती पोस्ट मिळविण्यासाठी आमच्या रॉयल खरबर फेसबुक पेजला लाईक करा.